Limitless

Të gjithë mund jenë superheronj potencial, por për ta kuptuar duhet të largohen kufijtë e rremë të imponuar nga jashtë për të formuar trurin sipas qëndrimeve të vërteta.

Shumë shpesh njerëzit i lejojnë vetes të përkufizohen nga të tjerët dhe e gjejnë veten në një labirint supozimesh dhe gjykimesh që nuk korrespondojnë me realitetin. Kjo i bën ata të ndihen të pafuqishëm.

Të heqësh këto kufij të rremë do të thotë të arrish suksesin në të gjitha ato gjëra që duken të pamundura për t’u arritur. Për ta bërë këtë, mund të ndiqni “modelin e pakufishëm”, sa herë që keni perceptimin se po jetoni një jetë ndryshme nga ajo që dëshironi.

Së pari duhet të pyesni veten se kush po i mban frenat, ku është pengesa? Mund të jetë në mendësinë tuaj, ose motivimin tuaj, ose metodat tuaja.

Sigurisht që nuk është në tru, i cili është mjeti i konceptuar më i pabesueshëm, i aftë të përpunojë të dhëna më shpejt se çdo kompjuter, me memorie potencialisht të pakufizuar, i aftë të ndryshojë sipas situatës së jashtme dhe mbi të gjitha, kërkesave të “pronarit të tij”.

Për shembull, sipas një studimi të kryer nga neuroshkencëtarja Eleanor Maguire e University College London, shoferët e taksive kanë një hipokampus, pjesën e korteksit cerebral që merret me kujtesën, që është më e zhvilluar se ajo e njerëzve të së njëjtës moshë, arsim dhe inteligjencë të cilët, megjithatë, nuk ngasin taksi. Duket sikur truri i shoferëve zgjerohet për t’i lejuar ata të mësojnë të njohnin çdo rrugicë në qytet.

Nëse njohuria është fuqi, të mësuarit është një superfuqi që duhet të maksimizohet duke aplikuar metodën që ju lejon të përfitoni sa më shumë nga çdo orë mësimi.

Për t’u siguruar që keni mësuar, është më mirë të ndiqni një metodë.

FASTER është zhvilluar përmes viteve të studimit dhe përvojës. Fjala është një akronim në anglisht për termat Forget, Act, State, Teach, Enter, Review, domethënë Harro, Vepro, Thuaje, Mëso, Hyr, Rishiko.  

Harro. Duket si paradoks, por gjëja e parë që duhet bërë është të lini mënjanë çdo njohuri të mëparshme mbi temën që do të trajtoni, heshteni zërin që thotë se disa gjëra nuk do të kenë kurrë sukses, eliminoni çdo burim shpërqendrimi.

Ndërmerr veprime. Mënyra më e lehtë është të mbash shënime, sepse nuk mëson duke qenë spektator. Për t’u siguruar që do të mbash mend një mësim, është e rëndësishme të futesh në gjendjen e duhur fizike dhe mendore, duke zgjuar kuriozitetin dhe duke i dhënë forcë ekzaltimit të të qenit atje për të mësuar diçka të re.

Thuaje. Një mënyrë e shkëlqyeshme për të detyruar veten të jesh i kujdesshëm është të dëgjosh ose të lexosh me qëllim që t’i mësosh dikujt tjetër atë që po zbulon.

“Fut” do të thotë të vësh në axhendë orët që i kushtohen mësimit, duke mos e bërë këtë aktivitet një gjë opsionale, por një angazhim të rëndësishëm në organizimin e kohës.

Pika e fundit është “rishikimi“. Para çdo mësimi të ri është shumë e dobishme të rilexoni shënimet e kohës së mëparshme dhe ndoshta t’i diskutoni ato me dikë.

Zhbllokimi i qëndrimit tuaj mendor ju lejon të zhbllokoni arritjet tuaja dhe ato të të tjerëve

Askush nuk lind me vetëdijen se ç’mund të arrijë dhe çfarë do të jetë gjithmonë e paarritshme.

Shumë shpesh, megjithatë, njerëzit sillen si elefantët. Nëse një elefant kur është i vogël, nuk është në gjendje të tërheqë kunjin për të cilin është lidhur në tokë, as nuk do të provojë kur të rritet pavarësisht se ka forcën e mjaftueshme për ta bërë atë. Në psikologji, ky proces quhet pafuqi e mësuar.

Mjafton të thyesh dogmën një herë për të kuptuar se sa e lehtë është të përmirësosh jetën tënde dhe të nisësh ta bësh. Roger Bannister ishte një vrapues shumë i famshëm në vitet 1950. Në fillim të karrierës së tij, ekspertët menduan se ishte fizikisht e pamundur të vraponte një milje në më pak se 4 minuta, më pas, më 6 maj 1954, Bannister vrapoi një milje në 3 minuta dhe 59.4 sekonda, duke vërtetuar se bindja e tyre ishte e pabazuar.

Gjëja më interesante është se më pak se dy muaj më vonë rekordi i Bannister u thye, dhe më pas ai rekord u thye gjithashtu, dhe kështu edhe ata në vijim.

Ekzistojnë shtatë gënjeshtra që njerëzit i përsërisin shpesh, mite negative që duhet të demaskohen:  

• Se inteligjenca është një lloj parametri fiks, ndërsa ka shumë lloje të ndryshme dhe të gjitha ato mund të zhvillohen.





• Se njerëzit përdorin vetëm 10% të trurit të tyre. Nëse do të ishte vërtet kështu, ato zona të mëdha “të papërdorura” do të ishin zhdukur me mekanizëm evolucionar.





• Që gabimet pasqyrojnë dështimet, ndërsa e vërteta është se tregojnë vetëm çdo mësim të nxjerrë.





• Se “dija është fuqi”. Nëse njohurive u mungon zbatimi, do t’i mungojë gjithashtu edhe kuptimi.





• Se të mësuarit është lojë fëmijësh, por në të vërtetë është një nga gjërat më të vështira për tu bërë edhe pse disa metoda mund ta thjeshtojnë atë.





• Që gjykimet e të tjerëve duhet të dëgjohen në mënyrë që të ketë përmirësim; kritikat, shpesh i shtypin qëllimet





• Gjeni lind, por e vërteta është se bëhesh. Gjeniu zhvillohet me vite pune të palodhur.

Largimi i mendimeve kufizuese është hapi i parë që duhet ndërmarrë për të aktivizuar potencialin tuaj dhe për të krijuar sjellje të ngarkuara pozitivisht

Cili është ndryshimi midis një termometri dhe një termostati? Një termometër thjesht regjistron temperaturën, ai pasqyron mjedisin, sido që të jetë. Nga ana tjetër, një termostat, reagon ndaj kufijve që i vijnë nga jashtë. Nëse një dhomë është shumë e ftohtë, ai do të aktivizohet për ta ngrohur, ose anasjelltas.

Individët duhet të veprojnë si termostate. Kur përballen me besimet që i kufizojnë, duhet të mësojnë të krijojnë një situatë të re, të lirë dhe në përputhje me qëllimet e tyre.

Për ta bërë këtë, ka disa pika kryesore që duhen mbajtur parasysh.

E para është të njihni mendimet kufizuese të dikujt. Ato mund të jenë rreth talentit, karakterit, marrëdhënieve ose edukimit. Për t’i identifikuar duhet të filloni t’i kushtoni vëmendje të gjitha atyre kohërave kur një zë i vogël në kokën tuaj thotë se nuk do të jetë e mundur të arrini atje ku dëshironi të shkoni, ose të jeni ai që dëshironi të jeni. Për ta hequr qafe, ju duhet të gjeni rrënjët e tij. Vetëm se diçka ka dështuar në të kaluarën nuk do të thotë se nuk mund të realizohet tani.

Një gjë tjetër kryesore që duhet mbajtur parasysh është se, shumë shpesh, supozimet negative bëhen gabim. Për të dhënë një shembull, mund të citojmë frikën për të folur në publik. Është një ide e zakonshme për shumë njerëz, por duke analizuar realitetin edhe fjalimet e mbajtura nga “të ndrojturit” kanë ecur mirë dhe i kanë mësuar auditorit diçka të re.

Duke pranuar që kufijtë e caktuar janë vetëm opinione, të pa kërkuara dhe se nuk ka prova se diçka është vërtet ashtu siç ju thuhet, mund të vazhdoni të krijoni një besim të ri, bazuar në njohurinë se askush nuk është gjithmonë i suksesshëm në përpjekjen e parë, por se megjithatë, duhet të jemi krenarë dhe të kemi parasysh ato kohë në të cilat jemi përpjekur dhe kemi sjellë në shtëpi një rezultat të mirë, pavarësisht presionit dhe vështirësive të ndryshme.

Të jesh i motivuar nuk do të thotë të përballosh detyrat me gëzim të madh, por me dëshirën për të ndërtuar

Niveli i motivimit nuk është diçka fikse, kur individët thonë se janë të pamotivuar shumë shpesh gënjejnë veten. Për shembull, mund të kenë një motivim të lartë për të qëndruar në shtrat dhe për të parë televizor.

Të jesh i motivuar nuk do të thotë të zgjohesh në mëngjes i lumtur për të kryer një detyrë të caktuar. Motivimin nuk e ke apriori, e ndërton nëse është e nevojshme me recetën e duhur.

Përbërësit janë qëllimi, energjia dhe disa hapa të thjeshtë.

Një qëllim nxit veprimin, por për të vepruar është e nevojshme energjia. Gjumi është thelbësor! Pasi të jetë kapur vala e duhur, është e nevojshme të ruash vazhdimësinë. Studimet tregojnë se hyrja në rrjedhën e duhur (rrjedha, në këtë rast është gjendja mendore) ju bën produktiv deri në pesë herë më shumë.

Për të gjetur rrjedhën, para së gjithash duhet të eleminoni shpërqendrimet dhe t’i jepni vetes gjithë kohën e nevojshme për të kryer aktivitetin. Natyrisht, është thelbësore t’i kushtoheni diçkaje që ju intereson. Për këtë arsye është mirë që gjithmonë ta vendosni veten në provë, në mënyrë që detyra të duket emocionuese.

Kushtojini vëmendje. Përqendrimi është një muskul që mund të stërvitet duke përdorur teknika të thjeshta

Përqendrimi është aftësia për të qëndruar të vetëdijshëm për diçka që po ndodh rreth nesh për një kohë më të shkurtër ose më të gjatë. Sa herë që mendja fluturon te diçka tjetër, ajo duhet të jetë në gjendje ta kthejë sërish.

Kur duket e pamundur, ndoshta sepse jeni të angazhuar në dhjetëra projekte të ndryshme, ka shumë të ngjarë që midis gjërave për të bërë, të ketë një që është veçanërisht stresuese. Nëse është kështu, është mirë që së pari të merreni me atë detyrë, kështu që të mund të merrni kohën tuaj për të trajtuar pjesën tjetër me qetësi.

Përqendrimi mund të stërvitet duke e testuar veten sa më shpesh, për shembull gjatë një bisede, sa herë që ndaloni së dëgjuari atë që thotë tjetri për të ndjekur trenin e mendimeve tuaja, është e rëndësishme ta kuptoni dhe ta ktheni mendjen përsëri te bashkëbiseduesi.

Një problem tipik me bisedat është të mos kujtosh dot emrin e bashkëbiseduesit. Për të kujtuar emrat ka disa hile, të përmbledhura me akronimin “BE SUAVE” – “ji i sjellshëm”:

B qëndron për Believe (të besosh), sepse të besosh se mund ta bësh është hapi i parë për të bërë gjithçka; E -ja e Exercise, (ushtrimi) ju shtyn të praktikoni; S -ja e Say it (thuaje); U-ja e Use it (përdore) sugjerojnë që të përsërisni emrin e personit disa herë. A qëndron për Ask (pyete) disa emra mund të mbahen mend duke pyetur, për shembull, cila është origjina e tyre, në mënyrë që të mund të lidhen me një histori ose një imazh, siç këshillon V-ja për Visualise (imagjinoje); E-ja e End (fund) sugjeron përfundimin e shkëmbimit duke përsëritur emrin e personit përballë jush;

Të mësosh të mendosh drejt do të thotë të zhbllokosh mendjen për të gjetur zgjidhjet më të mira

Albert Einstein argumentoi se problemet nuk mund të zgjidhen me të njëjtën mënyrë të të menduarit që i krijoi ato. Me fjalë të tjera, nuk duhet t’i referohemi një mënyre të vetme për t’i parë gjërat.

Dr. Edward De Bono shpiku “gjashtë kapelet e mendimit” për të mos u bllokuar në zbatimin e një projekti. Çdo kapelë korrespondon me një qëndrim, një mënyrë të ndryshme të të menduarit.

E bardha vishet për të hyrë në mënyrën e grumbullimit të informacionit, sikur të ishte një pallto laboratori. Kapelja e verdhë shërben për të sjellë njëfarë optimizmi kur kërkoni aspektet pozitive të problemit. E zeza ju shtyn të përballeni me vështirësitë e sfidës. Kapelja e kuqe, e cila na lidhe me emocionet, spekulimet dhe intuitën. Me jeshile ndizet krijimtaria. Kapelja blu lejon të shihet i gjithë projekti me një mendje të qetë dhe të gatshme për të prodhuar.

Çdo arritje e vogël është një hap në drejtimin e duhur, por Naveen Jain, fitues i Medaljes së Teknologjisë Albert Einstein, sugjeron të mos kënaqesh me arritjet “e vogla” dhe në vend të kësaj ta bësh mendimin tënd “eksponencial”.

Kur të menduarit linear sheh një problem dhe kërkon një zgjidhje, të menduarit eksponencial vendos të shqyrtojë shkakun e vërtetë të problemit për ta zgjidhur atë një herë e përgjithmonë.

Jain përdor mungesën e ujit të freskët në shumë pjesë të botës si shembull. Mund të ketë zgjidhje të ndryshme, nga përmirësimi i filtrimit të pompës deri te krijimi i sistemeve për të sjellë ujë të pijshëm atje ku është më i rrallë. Por çfarë do të ndodhte nëse në vend të kësaj do të përqendroheshim në shkakun e vërtetë të problemit? Shumë ujë i freskët përdoret për bujqësi. Këtu janë dhjetëra zgjidhje të ndryshme dhe përfundimisht më efektive, të cilat sjellin zhvillimin e teknikave bujqësore, të tilla si aeroponika dhe akuaponika.

Hapja e mendjes suaj dhe besimi i saj në analizën e problemit e bën shumë më të mundshme gjetjen e zgjidhjes.